Samsung 980 Pro SSD: Nhanh, nhưng tốc độ không phải là tất cả
Trong số những trải nghiệm được nâng cấp trong đợt biến động phần cứng lần này, mình đánh giá cao nhất vẫn là việc Intel và AMD cùng tiếp tục ứng dụng PCIe 4.0 lên toàn bộ dải CPU thế hệ mới của mình. So với những nâng cấp khác, khả năng tiếp cận những mẫu SSD PCIe 4.0 sẽ dễ dàng hơn và ứng dụng thực tế nhiều hơn đối với một người làm content. Trong khi đó, Intel Iris XE hay Radeon Vega thì lại không thực sự ảnh hưởng lắm đến công việc của mình vì mình sử dụng card đồ hoạ rời là chính. Ngoài ra, cổng Thunderbolt 4/USB 4 lại không thực sự cần thiết với mình ở thời điểm hiện tại, khi mà mình đang không có sản phẩm nào hỗ trợ kết nối này, và trong tương lai gần thì mình cũng không có ý định thay đổi hệ thống của mình chỉ để có thêm cổng Thunderbolt. Nhưng với một chiếc SSD PCIe4 thì mình đã có mục tiêu để nhắm đến, đó là Samsung 980 Pro SSD.
Với mẫu SSD tiên tiến nhất của Samsung, người dung sẽ có 4 sự lựa chọn về dung lượng bao gồm 256GB, 500GB, 1TB và 2TB. Thật đáng tiếc khi chúng ta không được thấy một phiên bản có 4TB. Tất nhiên là Samsung có lý do của họ, đó là việc tiếp tục trang bị V-NAND MLC thay vì TLC. Đây cũng là lý do mà mình lựa chọn Samsung thay vì các thương hiệu sản xuất SSD khác. Đơn giản vì mình muốn có được khả năng sử dụng lâu dài từ SSD của Samsung chứ không chỉ là hiệu năng mà nó đem lại.
Nói về hiệu năng, Samsung 980 Pro cho phép tốc độ đọc ghi tuần tự theo mức dung lượng mà bạn lựa chọn. Cao nhất thì vẫn là bản 2TB với tốc độ đọc tuần tự lên đến 7000MB/s và tốc độ ghi tuần tự là 5100MB/s giảm dần theo các lựa chọn dung lượng thấp hơn nhưng không dưới 6400MB/s với tốc độ đọc và 2700MB/s với tốc độ ghi. So với những chiếc SSD PCIe Gen4 thế hệ đầu. Tốc độ đọc ghi tuần tự được cải thiện rất nhiều, tất nhiên tốc độ đọc ghi ngẫu nhiên 4K cũng có sự thay đổi tích cực hơn nhiều. Phần lớn có lẽ là nhờ sự thay đổi của Controller do Samsung phát triển bởi vì ngoài điều đó ra thì cấu trúc của SSD vẫn không hề thay đổi giữa các hãng sản xuất.
Điểm đáng chú ý của Samsung 980 Pro ở chỗ đây là chiếc SSD mạnh mẽ nhất của Samsung khi sở hữu giao tiếp PCIe gen 4x4, bộ nhớ đệm DDR4 lên đến 2GB (cho phiên bản cao nhất 2TB) riêng với phiên bản 1TB mình đang sở hữu thì bộ nhớ đệm DDR4 SDRAM là 1TB. Lần đầu tiên Samsung sử dụng Controller xịn xò do riêng mình phát triển mang tên Elpis với khả năng xử lý cao và tản nhiệt tốt với lớp phủ Nickel trên bề mặt và một tấm Label có khả năng tán nhiệt ở mặt dưới để đảm bảo cho khả năng hoạt động của Samsung 980 Pro khi sinh ra nhiều nhiệt sẽ ngay lập tức được làm mát để duy trì tốc độ hoạt động của SSD có phần ổn định hơn.
Tất nhiên, những gì chúng ta có thể thấy được quan những con số và dòng chữ đẹp đẽ đó hầu hết đều do Samsung công bố, nhưng đó cũng là những gì mà chúng ta mong đợi ở một chiếc SSD cao cấp. Một tốc độ có thể giúp mọi việc liên quan đến dữ liệu được xử lý nhanh chóng hơn như copy dữ liệu, đọc dữ liệu để khởi động và tải các thành phần với thời gian ngắn hơn. Đồng thời, có thể duy trì để hiệu năng đó được ổn định xuyên suốt quá trình làm việc hay chơi game. Phần còn lại có lẽ bản thân chúng ta phải thử nghiệm thì mới có thể mang lại một đánh giá toàn diện nhất cho một bảng mạch nhỏ chỉ có chưa đến 10g.
Mặc dù mình có nhận được nhiều lời cảnh báo về tốc độ đọc/ghi của hầu hết những mẫu SSD PCIe 4.0. Muốn đạt được kết quả cao nhất thì phụ thuộc khá nhiều về phần cứng và các tinh chỉnh có phần chuyên sâu. Tuy nhiên, xét cho cùng thì đó cũng không phải là cách để chứng minh sức mạnh của một chiếc SSD trong điều kiện sử dụng thực tế nên mình đã lường trước được việc Samsung 980 Pro phiên bản 1TB của mình trong hệ thống sẽ không đạt được kết quả giống như Samsung giới thiệu.
Hệ thống mình sử dụng cũng không phải là dạng vừa dành cho SSD PCIe 4.0 với Intel Core i9-11900, RAM DDR4 32GB bus 3200MHz cùng với bo mạch chủ ROG Strix Z590-i của Asus. Bài test mà mình sử dụng là Crystal Disk Mark và HDTune.
Ở bài test Crystal Disk Mark, kết quả test cho thấy những gì mình lo ngại không hề thừa thãi. Bài test cho kết quả đọc/ghi tuần tự thấp hơn so với con số mà nhà sản xuất đưa ra. Tuy nhiên sau khi mình đã test những mẫu SSD PCIe 4.0 khác thì mình có thể khẳng định là con số 7000MB/s kia sẽ phụ thuộc nhiều vào hệ thống và vấn đề không phải đến từ Samsung 980 Pro. Bù lại, điểm đọc ghi random 4K rất cao khiến mình hài lòng hơn. Và tất cả con số ở đây mới phản ánh thực tế hiệu năng của SSD khi sử dụng hàng ngày. Nhiệt độ của SSD cũng khá là mát mẻ được ghi nhân ở khoảng 40 độ và cao nhất thì là 50 độ cho thấy khả năng tản nhiệt của SSD là hiệu quả. Tất nhiên là mình có đặt một phiến tản nhiệt đi kèm theo bo mạch chủ lên SSD và nó cũng hỗ trợ được phần nào khả năng tản nhiệt đó.
Tiếp theo là đến bài test kiểm tra mức độ ổn định trong quá trình đọc ghi của SSD. Mình đã sử dụng HD Tune để có được biểu đồ như sau:
Biên độ dao động trong tốc độ đọc ghi đều và ổn định, Samsung 980 Pro có khả năng duy trì tốc độ cao trong khoảng GB đầu và tiếp tục duy trì hiệu năng đọc ghi ổn định ở tốc độ thấp hơn một chút trong phần lớn dung lượng còn lại của chiếc SSD.
Bạn sẽ thấy nhiều sự khác biệt khi sử dụng Samsung 980 Pro so với những mẫu SSD cũ có tốc độ dưới đọc/ghi dưới 5000MB/s trước đây. Luôn bằng hoặc vượt thông số mà nhà sản xuất công bố, tuy nhiên với trường hợp của SSD PCIe 4.0 thế hệ mới thì lại khác và cụ thể là từ phía phần cứng. Tuy nhiên bạn cũng không phải quá lo lắng, có thể những thế hệ phần cứng kế tiếp sẽ giúp bạn đạt được con số còn cao hơn thông số của SSD ở thời điểm hiện tại. Còn ở thời điểm hiện tại, lựa chọn Samsung 980 Pro đã cho phép bạn làm được rất nhiều việc nhờ vào tốc độ đọc ghi dữ liệu nhanh và ổn định của nó.
